Trước tác động của tình trạng tỉ lệ sinh giảm, các trường đại học và cao đẳng tại Đài Loan đang phải đối mặt với làn sóng đóng cửa. Tính đến thời điểm hiện tại trong năm nay, đã có 4 trường đại học và cao đẳng quyết định ngừng tuyển sinh và dần rút lui khỏi hệ thống giáo dục, bao gồm Đại học Minh Đạo, Đại học Khoa học Kỹ thuật Hoàn Cầu, Viện Kỹ thuật Đại Đồng và Đại học Thiết kế Đông Phương.
Trong những năm gần đây, nhiều trường đại học và cao đẳng tại Đài Loan đã phải coi sinh viên quốc tế là “nguồn tuyển sinh chính” để tồn tại. Nhờ chính sách “Hướng Nam mới” của chính phủ Tiểu Anh nhằm “thu hút nhân tài quốc tế tới Đài Loan học tập” và các chương trình hợp tác quốc tế giữa các tập đoàn và nhà trường, sinh viên từ Việt Nam và các nước Đông Nam Á đã trở thành “huyết mạch” của nhiều trường đại học và cao đẳng. Theo thống kê của Bộ Giáo dục Đài Loan về “Tình hình sinh viên quốc tế tại các trường đại học và cao đẳng”, hiện có hơn 23,000 sinh viên Việt Nam đang theo học tại Đài Loan, chiếm khoảng 22.9% tổng số sinh viên quốc tế, biến Việt Nam trở thành quốc gia có nguồn sinh viên quốc tế lớn nhất tại Đài Loan.
Ngoài tác động của tình trạng giảm sinh và chính sách Hướng Nam mới, sự phát triển kinh tế nhanh chóng của Việt Nam cũng khiến ngày càng nhiều học sinh Việt Nam chọn du học nước ngoài. Trong đó, Đài Loan với điều kiện sống và nền văn hóa gần gũi, đã trở thành điểm đến hàng đầu trong lòng nhiều bạn trẻ. Thêm vào đó, trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, Việt Nam những năm gần đây đã trở thành trung tâm đầu tư của các tập đoàn công nghệ đa quốc gia, nhưng lại thiếu hụt nguồn nhân lực kỹ thuật. Nhờ có nền công nghiệp khoa học công nghệ phát triển, Đài Loan đã trở thành “điểm đến vàng” của nhiều học sinh Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc “nuôi dưỡng nhân tài” giúp Việt Nam nâng cấp ngành công nghiệp. Ngay cả khi quyết định ở lại Đài Loan sau khi tốt nghiệp, trong tình hình hiện nay khi các ngành công nghiệp công nghệ cao đang khan hiếm nhân lực, các học sinh này vẫn có thể tạo dựng sự nghiệp vững chắc và tiến xa.
Năm 2019, sinh viên người Việt Nam lần đầu tiên vượt qua Malaysia, trở thành quốc gia có số lượng học sinh du học tại Đài Loan đông nhất. Năm 2020, Trung Quốc tuyên bố tạm ngừng việc sinh viên Trung Quốc đến Đài Loan, đồng thời đẩy mạnh việc tuyển sinh học sinh Malaysia, số lượng sinh viên Việt Nam tại Đài Loan tiếp tục gia tăng. Năm 2022, số lượng sinh viên Việt Nam tăng một mạch 26%. Theo điều tra của FTNN, hiện nay tại một số trường đại học như Đại học Khoa học Kỹ thuật Thành phố Đài Bắc, Đại học Khoa học Kỹ thuật Đông Nam ở Tân Bắc, Đại học Khoa học Kỹ thuật Long Hoa và Đại học Khoa học Kỹ thuật Kiến Hành ở Đài Loan, sinh viên Việt Nam chiếm tỷ lệ lớn nhất trong số học sinh nước ngoài. Kể từ năm 2017 đến nay, Đại học Khoa học Kỹ thuật Đông Nam đã tổ chức hơn 20 lần giao lưu tại Việt Nam, trong tổng số khoảng 4.000 sinh viên của trường thì đã có khoảng 800 là sinh viên Việt Nam. Đại học Khoa học Kỹ thuật Long Hoa có khoảng 1.200 sinh viên Việt Nam, chiếm khoảng 10% tổng số sinh viên. Trong tổng số hơn 10.000 sinh viên của Đại học Khoa học Kỹ thuật Thành phố Đài Bắc, khoảng 3.000 là sinh viên Việt Nam.
Là một phóng viên địa phương tại Việt Nam, tôi xin chia sẻ lại tin tức này bằng tiếng Việt như sau:
Theo dữ liệu khảo sát mới nhất từ Ngân hàng Thế giới, thành tích học tập tổng thể của học sinh Việt Nam không chỉ vượt qua học sinh Thái Lan và Malaysia mà còn vượt qua cả học sinh Anh và Canada. Thực tế cho thấy, nhiều du học sinh người Việt tại Đài Loan đã thể hiện rất xuất sắc. Chẳng hạn, vào cuối năm ngoái, trong cuộc thi “Cúp du lịch toàn quốc năm 2023”, tác phẩm “Welcome to Bali” của nhóm sinh viên ngành du lịch, Đại học Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH), đã đánh bại nhiều đối thủ mạnh và xuất sắc giành Huy chương Vàng ở hạng mục ngoại ngữ dành cho sinh viên đại học.
Tin tức này là minh chứng rõ ràng cho sự nỗ lực và tài năng của học sinh Việt Nam trên đấu trường quốc tế, đồng thời khẳng định chất lượng giáo dục ngày càng được nâng cao tại Việt Nam.
Một số sinh viên người Đông Nam Á ngày càng đến Đài Loan để học tập, nhưng cùng với đó cũng mang đến những lo ngại về vấn đề “ngầm”. Trong những vụ án mại dâm do cảnh sát phá được, thỉnh thoảng xuất hiện những nữ sinh viên đại học người Đông Nam Á. Thậm chí, một trường đại học kỹ thuật đã gây chấn động xã hội khi 12 nữ sinh viên người Đông Nam Á bỏ chạy tập thể dưới sự sắp xếp của một nhóm buôn người, để tham gia vào hoạt động mại dâm.
Ngoài ra, trong quá khứ, nhiều trường đại học kỹ thuật đã bùng nổ vụ việc “nô lệ công nhân”, trong đó nhà trường giới thiệu sinh viên người Đông Nam Á làm việc bán thời gian với các doanh nghiệp bằng những cụm từ như “chi phí thuê thấp”, “thích làm thêm giờ”, “có thể đảm đương công việc nguy hiểm”, “tiết kiệm hơn so với lao động truyền thống”. Những vụ việc này đã gây nên làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ dư luận.
—
Ngày càng có nhiều sinh viên Đông Nam Á đến Đài Loan để học tập, nhưng điều này cũng mang lại không ít những vấn đề tiềm ẩn. Trong các vụ án mại dâm mà cảnh sát đã phá được, thỉnh thoảng xuất hiện các nữ sinh viên quốc tịch Đông Nam Á. Thậm chí, một trường đại học kỹ thuật từng gây chấn động xã hội khi có tới 12 nữ sinh viên Đông Nam Á bị một nhóm buôn người điều khiển, chạy trốn tập thể làm công việc mại dâm.
Bên cạnh đó, trong quá khứ, nhiều trường đại học kỹ thuật đã nổ ra vụ việc “nô lệ công nhân”, khi nhà trường giới thiệu các sinh viên Đông Nam Á làm việc bán thời gian với các doanh nghiệp bằng những cụm từ như “chi phí thuê thấp”, “thích làm thêm giờ”, “có thể đảm nhận công việc nguy hiểm”, “tiết kiệm hơn so với lao động truyền thống”. Những vụ việc này đã khiến dư luận phẫn nộ và chỉ trích mạnh mẽ.
Bộ Giáo dục Đài Loan sẽ hỗ trợ tiền sinh hoạt cho sinh viên nước ngoài, bao gồm cả sinh viên Việt Nam. Theo quy định, sinh viên đại học sẽ nhận được 15,000 Đài tệ mỗi tháng, còn sinh viên cao học và tiến sĩ sẽ nhận được 20,000 Đài tệ mỗi tháng. Hiện nay, người dân Đài Loan thường nói rằng “cảnh đẹp nhất của Đài Loan là con người.” Vì thế, họ ủng hộ việc chính phủ đối xử tốt với sinh viên quốc tế như người dân trong nước. Tuy nhiên, việc quản lý như thế nào để tránh “con sâu làm rầu nồi canh” và ảnh hưởng đến an ninh trật tự là điều mà người dân rất quan tâm và đánh giá cao năng lực của chính quyền.
—
**Bộ Giáo Dục Đài Loan hỗ trợ tiền sinh hoạt cho sinh viên quốc tế**
Đài Bắc – Bộ Giáo dục Đài Loan đã quyết định hỗ trợ kinh phí sinh hoạt cho sinh viên quốc tế, trong đó có các sinh viên Việt Nam. Theo đó, sinh viên bậc đại học sẽ được nhận 15,000 Đài tệ hàng tháng, trong khi sinh viên bậc cao học và tiến sĩ sẽ được nhận 20,000 Đài tệ mỗi tháng.
Người dân Đài Loan thường ca ngợi rằng “cảnh đẹp nhất của Đài Loan chính là con người”. Do vậy, họ hoàn toàn ủng hộ việc chính phủ có chính sách đối đãi tốt đối với sinh viên quốc tế như người dân bản địa.
Tuy nhiên, vấn đề quan trọng là cách quản lý như thế nào để tránh những cá nhân thiếu trách nhiệm làm ảnh hưởng đến toàn bộ cộng đồng và vấn đề an ninh trật tự. Đây là điều mà công chúng rất quan tâm và là tiêu chí để đánh giá năng lực điều hành của chính quyền.
Đây là những tin tức mới nhất mà tôi đã thu thập được:
1. **Phụ nữ Việt Nam tham gia “chiến lược hướng Nam” gây rối loạn Đài Loan (P1)**:
Một số sinh viên nữ người Việt Nam đã lợi dụng “Lớp học Quốc tế” để đến Đài Loan và làm việc trong ngành giải trí và các ngành nghề nhạy cảm. Các liên minh chiến lược trong ngành mại dâm đã bắt đầu xuất hiện, gây lo ngại về trật tự xã hội.
2. **Phụ nữ Việt Nam tham gia “chiến lược hướng Nam” gây rối loạn Đài Loan (P2)**:
Cục Cảnh sát Đài Bắc đã có xung đột với Cục Di trú trong việc xử lý các vụ việc liên quan đến người lao động nước ngoài. Sự thật về việc “bắn nhau trong nội bộ” giữa hai cơ quan này đã được phơi bày.
3. **Không nên theo đuổi cổ phiếu của Solomon và Ánh Sáng? Chuyên gia khuyến nghị “cổ phiếu song kiếm hợp bích”**:
Một số chuyên gia trong lĩnh vực tài chính nhận định rằng không nên đầu tư vào các cổ phiếu của Solomon và Ánh Sáng. Thay vào đó, họ đề xuất những cổ phiếu “song kiếm hợp bích” có khả năng phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và Apple.
