Tòa án hiến pháp đã ra phán quyết rằng chỉ khi hành vi của người dân có ảnh hưởng đến việc thi hành công vụ của cán bộ công quyền thì mới cấu thành tội nhục mạ công quyền. Tuy nhiên, với vô số những hành vi xã hội trật tự khác nhau, sẽ rất khó để phân biệt từng trường hợp, và điều này có thể khiến công việc của lực lượng cảnh sát trở nên khó khăn hơn trong tương lai. Công tác của các công tố viên trong quá trình điều tra, cũng như việc xét xử của các thẩm phán để xác định liệu có cấu thành tội phạm hay không, cũng sẽ trở nên phức tạp hơn.
Tòa án Hiến pháp chỉ ra rằng không phải mọi hành vi xúc phạm công chức như chế giễu hay trêu tức bằng lời nói đều gây trở ngại cho việc thi hành công vụ. Những lời phàn nàn khẩu ngôn hay sự xúc phạm trong phút giây cảm xúc, mặc dù có thể làm công chức cảm thấy không thoải mái hoặc tạo áp lực tâm lý, thường không đủ sức để cản trở tiếp tục thi hành công vụ, và khó có thể coi là ‘đủ sức ảnh hưởng tới việc công chức thi hành công vụ’.
Tòa án Hiến pháp nhấn mạnh rằng quốc gia có nhiều phương thức và quyền lực công có thể sử dụng để thực hiện công vụ. Khi gặp phải hành vi nói hoặc làm gì đó gây trở ngại cho công vụ, quốc gia có thể sử dụng các biện pháp hợp pháp để loại bỏ hoặc ngăn chặn sự can thiệp. Tuy nhiên, nếu sau khi đã yêu cầu dừng lại mà vẫn bị phớt lờ và tiếp tục hành vi xúc phạm, thì có thể xác định rằng người thực hiện đã có mục tiêu chủ quan là cản trở việc thực thi công vụ, và từ đó có thể đánh giá xem hành vi chửi rủa tại chỗ có đủ sức ảnh hưởng đến việc viên chức công lực thi hành công vụ hay không.
Tòa án Hiến pháp đã chỉ ra rằng, nếu người dân có hành động xúc phạm đối với công chức bằng cách chạm vào cơ thể, như là tạt chất bẩn hoặc khạc nhổ, hoặc nếu có một nhóm đông người cùng nhau liên tục lăng mạ, những tình huống như vậy không cần phải cảnh báo trước mà có thể trực tiếp xem xét liệu các hành động đó có ảnh hưởng đến việc thực thi công vụ hay không.
Đối với những hành động cử chỉ có ý nghĩa biểu thị, ví dụ như cử chỉ giơ ngón tay giữa, nhằm xúc phạm các công chức, không quan trọng là có tiếp xúc với cơ thể của công chức hay không, việc hành động đó có cấu thành tội xúc phạm công chức hay không vẫn cần được tòa án xác định dựa trên ý định của phán quyết của tòa án hiến pháp. Nếu hành động cử chỉ của người dân đã đạt tới mức độ “bạo lực” hay “đe dọa” mà Điều 135 của Bộ Luật Hình sự quy định, thì nên xem xét theo tình hình của từng trường hợp cụ thể để xử lý theo tội cản trở công vụ.
Tòa án Hiến pháp đã đưa ra ý kiến cho rằng các cơ quan có liên quan có thể xem xét và sửa đổi các quy định liên quan đến “tố tụng hình sự” trong việc khởi kiện khi được coi là xúc phạm. Cụ thể là trong trường hợp nhân viên công vụ bị xúc phạm khi đang thực hiện nhiệm vụ của mình, cơ quan mà nhân viên này thuộc về hoặc người đứng đầu cơ quan đó cũng có thể độc lập khởi kiện theo thẩm quyền của mình. Nói cách khác, không chỉ riêng cảnh sát cá nhân bị xúc phạm, mà đơn vị cảnh sát quận hoặc trưởng quận, cũng như người đứng đầu đơn vị, đều có thể thay mặt cảnh sát nộp đơn kiện hình sự.
Tin tức mới đây cho biết tội danh “sỉ nhục công việc” tại một quốc gia không được tiết lộ đã bị tuyên bố là vi hiến, với lập luận rằng nó xâm phạm quyền tự do ngôn luận và không phù hợp với việc duy trì danh dự của những người thi hành pháp luật cũng như việc duy trì công lý. Trước quyết định của toà án, bộ Tư pháp của quốc gia đó đã cam kết sẽ tiến hành sửa đổi pháp luật một cách nhanh chóng. Có rất nhiều ý kiến trái chiều xung quanh vấn đề này, với câu hỏi lớn là làm thế nào để cân bằng giữa quyền tự do ngôn luận và việc bảo vệ nhân phẩm cũng như uy tín của các quan chức công vụ. Dưới đây là bản tin đã được dịch sang tiếng Việt với góc nhìn của một phóng viên địa phương:
Gần đây, toà án tối cao của một quốc gia không rõ đã ra phán quyết rằng tội danh “sỉ nhục công việc” là vi hiến, làm dấy lên nhiều cuộc thảo luận sôi nổi về việc đảm bảo quyền tự do ngôn luận và đồng thời duy trì sự tôn trọng đối với những người đang thi hành nhiệm vụ công vụ. Quyết định này đã làm sống lại các cuộc tranh luận liên quan đến việc đặt ra ranh giới cho quyền tự do biểu đạt trong khi vẫn phải làm sao đảm bảo uy tín và công bằng.
Bộ Tư pháp đã lập tức phản ứng và tuyên bố sẽ khẩn trương tiến hành các biện pháp sửa đổi pháp luật cần thiết để phù hợp với tinh thần hiến định, nhắc nhở rằng việc duy trì lòng tin vào hệ thống tư pháp là điều cần thiết.
Dư luận trong nước bày tỏ quan điểm rằng việc duy trì sự kính trọng đối với các cơ quan công quyền không thể sử dụng làm cái cớ để hạn chế quyền tự do ngôn luận – một trong những nguyên tắc cơ bản của nền dân chủ. Trong khi đó, một số ý kiến khác lại lo sợ rằng sự bãi bỏ hình phạt dành cho những hành vi sỉ nhục công việc có thể làm giảm lực lượng làm việc của các cơ quan công quyền, bởi lẽ khi không có các biện pháp răn đe nào, việc tôn trọng và tuân theo pháp luật có thể sẽ bị xem nhẹ.
Hiện tại, cuộc tranh luận vẫn đang tiếp tục, với sự chú ý đặc biệt vào việc cân nhắc giữa việc bảo vệ tự do biểu đạt và việc duy trì trật tự, an ninh, và có lẽ quan trọng hơn cả, là sự công bằng trong xã hội.
